Arbeidsongevallen

Op deze pagina

    Wat is een arbeidsongeval ?

    Als arbeidsongeval wordt beschouwd elk ongeval dat een werknemer tijdens en door het feit van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst overkomt, en dat een letsel veroorzaakt.
    Wordt eveneens als een arbeidsongeval aanzien, het ongeval dat zich voordoet op de weg van en naar het werk (= het normale traject van en naar de plaats van het werk).

    Een arbeidsongeval veronderstelt:

    • een plotselinge gebeurtenis;
    • één of meerdere uitwendige oorzaken;
    • het bestaan van een letsel (hoeft niet noodzakelijk tot arbeidsongeschiktheid te leiden; er dienen minstens medische kosten te zijn gemaakt);
      • uitzondering: een ongeval waarbij schade wordt veroorzaakt aan prothesen of orthopedische toestellen wordt ook beschouwd als arbeidsongeval zonder dat er van een letsel sprake hoeft te zijn;
    • een causaal verband tussen het ongeval en het letsel;
    • het ongeval moet gebeurd zijn tijdens de uitvoering van de arbeidsovereenkomst;
    • het ongeval moet gebeurd zijn door het feit van de uitvoering van de overeenkomst.

    Verplichtingen voor de werkgever

    De werkgever dient verscheidene maatregelen te nemen om de ongevallen te beheren, te onderzoeken en herhaling te voorkomen.

    Een van deze verplichtingen werden opgenomen in artikel I.6-12 van de codex over het welzijn op het werk.

    Dit artikel bevat bepalingen omtrent het bijhouden van de arbeidsongevallensteekkaart.
    Zo moet de werkgever ervoor zorgen dat de dienst voor preventie en bescherming op het werk een ongevallensteekkaart opstelt voor elk arbeidsongeval met ten minste 4 dagen ongeschiktheid.

    Het formulier voor de aangifte van een arbeidsongeval mag de arbeidsongevallensteekkaart vervangen, op voorwaarde dat de gegevens nodig om de steekkaart op te stellen, op het aangifteformulier worden ingevuld.

    Overeenkomstig artikel II.1-6, §1, 2°, c), van de codex bestaat een van de taken van de preventieadviseurs uit het opstellen van de arbeidsongevallensteekkaart waarvan de inhoud is bepaald in bijlage II.1-4 van de codex of het invullen van het formulier voor de aangifte van het arbeidsongeval, overeenkomstig artikel I.6-12 van de codex.

    Tabel A van deze bijlage heeft als titel "de afwijkende gebeurtenis", waarmee wordt bedoeld de gebeurtenis waarvan het letsel het directe gevolg is. Indien het opeenvolgende gebeurtenissen betreft, dient enkel de laatste vermeld te worden. Indien het gelijktijdige afwijkende gebeurtenissen betreft, wordt enkel de meest doorslaggevende vermeld.

    Tabel B van deze bijlage bevat de titel "bij de afwijkende gebeurtenis betrokken voorwerp". Hierbij is het belangrijk dat het voorwerp wordt gekozen dat betrokken is bij de afwijkende gebeurtenis die tot het ongeval heeft geleid.

    Ook op het aangifteformulier, dat gebruikt wordt om een arbeidsongeval aan te geven aan de verzekeraar, wordt gebruik gemaakt van de codering zoals deze voorkomt in de tabellen A en B.

    In de gevallen waarin de interne dienst voor preventie en bescherming op het werk die de arbeidsongevallensteekkaart heeft opgesteld of het formulier voor de aangifte van het arbeidsongeval heeft ingevuld, niet met het gezondheidstoezicht op zijn werknemers is belast, stuurt de werkgever een kopie van de steekkaart of aangifte naar de afdeling belast met het medisch toezicht van de externe dienst voor preventie en bescherming op het werk waarbij hij aangesloten is.

    In de praktijk is het, gelet op de administratieve vereenvoudiging, aangewezen dat gebruik wordt gemaakt van het formulier voor de aangifte van een arbeidsongeval.

    Een actieve wachtdienst is binnen de Afdeling van het Regionaal Toezicht van de Algemene Directie Toezicht op het Welzijn op het Werk operationeel. De bedoeling van deze wachtdienst is de onmiddellijke telefonische aangifte mogelijk te maken aan de met het toezicht belaste ambtenaar van zeer ernstige arbeidsongevallen, die zich voordoen buiten de kantooruren op werkdagen, zaterdagen, zon- en feestdagen, brugdagen en gedurende de periode van collectieve sluiting tussen Kerstmis en Nieuwjaar.

    Fiches met lessen uit ongevallen

    Vanuit de ontvangen omstandige verslagen en de daaraan gekoppelde onderzoeken en inspectiebezoeken, alsook van andere documenten met betrekking tot niet ernstige arbeidsongevallen, stelt de inspectie van het toezicht op het welzijn op het werk fiches op om de meest interessante informatie naar voor te brengen: omstandigheden, problematiek, oorzaken, gevolgen en preventiemaatregelen. Er wordt uitdrukkelijk voor gezorgd om de privacy van bedrijven en personen en het geheim van het gerechtelijk onderzoek te vrijwaren.

    U kunt deze fiches raadplegen op de website van het Belgisch kenniscentrum over welzijn op het werk, BeSWIC (Belgian Safe Work Information Center): Lessen uit ongevallen. 

    Voor alle vragen, opmerkingen en suggesties over deze fiches kunt u terecht bij de arbeidsinspectiedienst ‘Algemene Directie op het Toezicht Welzijn op het Werk’: tww@werk.belgie.be.

    Specifieke toelichtingen

    Adviezen van de Hoge Raad voor preventie en bescherming op het werk