Wettelijke bepalingen

Op deze pagina

    De welzijnswet

    Hoofdstuk Vbis van de wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk stelt een algemeen kader vast voor de preventie van de psychosociale risico’s op het werk.

    Geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk maken integraal deel uit van de psychosociale risico’s op het werk en worden dus aangepakt via het algemene kader van de preventie van psychosociale risico’s op het werk. Afdeling 2 van hoofdstuk Vbis blijft evenwel specifiek aandacht besteden aan deze specifieke risico’s.

    Dit algemene kader werd ingevoerd door middel van de wetten van 28 februari 2014 en 28 maart 2014 (zie de memorie van toelichting van de wetsontwerpen (PDF, 2,78 KB)).

    De laatste wijziging in deze wetgeving werd aangebracht door de wet van 7 april 2023 tot wijziging van de wet van 10 mei 2007 ter bestrijding van discriminatie tussen vrouwen en mannen, de wet van 30 juli 1981 tot bestraffing van bepaalde door racisme of xenofobie ingegeven daden, de wet van 10 mei 2007 ter bestrijding van bepaalde vormen van discriminatie, en de wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk, wat de bescherming tegen nadelige maatregelen betreft (zie de memorie van toelichting van het wetsontwerp (PDF, 5,66 MB).

    De tekst van de wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk (PDF, 554.21 KB)

    Titel 3 betreffende de preventie van psychosociale risico’s op het werk van boek I van de codex over het welzijn op het werk

    Deze titel geeft uitvoering aan het hoofdstuk Vbis van de welzijnswet en bevat bepalingen die onder meer betrekking hebben op de risicoanalyse en de preventiemaatregelen, de verschillende procedures die toegankelijk zijn voor de werknemers die menen schade te ondervinden ten gevolge van de blootstelling aan psychosociale risico’s op het werk, het statuut van de preventieadviseur psychosociale aspecten en van de vertrouwenspersoon, …

    De laatste wijziging in deze titel werd aangebracht door het koninklijk besluit van 1 mei 2023 tot wijziging van titel 3 van boek I van de codex over het welzijn op het werk, wat betreft de informatie aan de werkgever over de bescherming tegen nadelige maatregelen in het kader van de interne procedure.

    Titel 3 betreffende de preventie van psychosociale risico’s op het werk van boek I van de codex over het welzijn op het werk (PDF, 252.11 KB) 

    De collectieve arbeidsovereenkomst nr. 72

    De collectieve arbeidsovereenkomst (cao) nr. 72 van 30 maart 1999 betreffende het beleid ter voorkoming van stress door het werk, gesloten in de Nationale Arbeidsraad en algemeen verbindend verklaard bij koninklijk besluit van 21 juni 1999 (Belgisch Staatsblad 9 juli 1999), is nog steeds van kracht. Deze cao benadert de problematiek van stress op het werk vooral vanuit het standpunt van de arbeidsvoorwaarden waardoor er een rol is toebedeeld aan de ondernemingsraad.

    Met uitzondering van de definitie van stress en de nadruk op de rol van de ondernemingsraad, werden alle bepalingen van deze cao echter overgenomen door en verder uitgewerkt in titel 3 van boek I van de codex over het welzijn op het werk. Deze titel heeft een ruimer toepassingsgebied en een groter bindend karakter dan de cao:

    • De cao is enkel van toepassing op stress die vanuit een collectief oogpunt wordt aangepakt, terwijl titel 3 van boek I van toepassing is op het geheel van de psychosociale risico’s op het werk.
    • De cao is enkel van toepassing op de werkgevers uit de privésector. Titel 3 van boek I is daarentegen zowel in de privé- als in de publieke sector van toepassing.
    • De cao heeft tot doel de problemen op collectief vlak op te sporen en aan te pakken (namelijk op het niveau van de onderneming in haar geheel en op het niveau van de groep), terwijl in titel 3 van boek I de problemen ook op individueel vlak worden benaderd.
    • De cao heeft tot doel risico's te voorkomen (primaire preventie) of schade te voorkomen (secundaire preventie). Titel 3 van boek I heeft ook betrekking op de maatregelen om de schade te beperken op het vlak van het individu (tertiaire preventie).

    De tekst van de cao is beschikbaar op de website van de Nationale Arbeidsraad: Collectieve arbeidsovereenkomst nr. 72 van 30 maart 1999 betreffende het beleid ter voorkoming van stress door het werk (PDF, 54 KB).

      Adviezen van de Nationale Arbeidsraad en van de Hoge Raad voor Preventie en Bescherming op het werk

      Nationale Arbeidsraad

      Hoge Raad voor Preventie en Bescherming op het Werk