Op 4 februari 2025 werd het BE-MAGIC-project, mede gefinancierd door de Europese Unie, officieel gelanceerd tijdens een speciaal evenement.
Dit project kadert zich binnen de implementatie van de Europese richtlijn (2023/970) inzake beloningstransparantie. Het belangrijkste doel van het project is het ondersteunen van de uitvoering van artikel 4.2 van de richtlijn, met name door de modernisering en aanpassing van de instrumenten voor de indeling van functies, teneinde de genderneutraliteit ervan te waarborgen. Het project is opgedeeld in verschillende werkpakketten (Work Packages) en heeft een looptijd van twee jaar.
Lanceringsevenement BE-MAGIC-project
Tijdens het lanceringsevenement hebben verschillende experten het woord genomen om hun visie op het specifieke thema van het project te geven. Hun bijdragen hebben de basis gelegd voor toekomstige discussies en hebben de belangrijkste uitdagingen in verband met ons onderzoeksgebied benadrukt. Dit inaugurele evenement markeerde daarmee het begin van een dynamisch, collaboratief en gestructureerd samenwerkingsverband.
U kan de opnames en presentaties van de studienamiddag (her)bekijken.
Juridisch-technische analyse
In februari 2025 werd ook gestart met het tweede werkpakket van het project (Work package 2).
Binnen dit werkpakket werd geanalyseerd welk juridisch kader van toepassing is, in welke mate de richtlijn beloningstransparantie aanleiding geeft tot nieuwe verplichtingen voor de lidstaten, sociale partners en werkgevers, en wat dit dan betekent voor de uitwerking van een vernieuwd instrument en methodiek binnen het project. De resultaten van deze analyse werden uitgeschreven in een nota. Een voorlopige versie van de nota werd voorgesteld aan de stuurgroep van 8 mei 2025.
De analyse leert dat het principe van gelijke beloning van mannen en vrouwen voor gelijke of gelijkwaardige arbeid en het verbod van alle vormen van directe en indirecte discriminatie op grond van geslacht reeds lang een onderdeel vormen van Europese en Belgische regelgeving. Desondanks zal de omzetting van de beloningstransparantierichtlijn toch enkele aanpassingen vereisen om een volledige uitvoering te geven aan artikel 4 van de richtlijn. De uitdagingen situeren zich vooral op het vlak van de toepassing van de bestaande Europese regelgeving door de nieuwe eisen van transparantie en handhaving van de richtlijn.
Ook wat betreft de controle die vandaag in toepassing van de loonkloofwet wordt uitgeoefend op cao’s, lijkt de nieuwe richtlijn bijkomende verplichtingen in te houden op het vlak van transparantie en controle. Gezien het domeinen betreft waarop de sociale partners een grote autonomie genieten en de nadruk die de richtlijn legt op de betrokkenheid van deze partners, dient hierbij een balans worden gezocht tussen de Europese verplichtingen en de autonomie van de sociale partners.
Op 2 juli 2025 werd een feedback workshop georganiseerd voor de sociale partners waarop de ontwerpnota werd voorgesteld en de inhoud van de analyse werd besproken. Tijdens de discussie kregen de sociale partners de kans om hun inzichten met betrekking tot de inhoud en de conclusies van de nota te delen. Op basis van de feedback van de sociale partners onderging de nota nog enkele wijzigingen alvorens hij op 30 juli 2025 formeel werd afgerond en overgemaakt aan de Europese Commissie.
Raadpleeg de nota met de juridisch-technische analyse. (PDF, 3.17 MB)
Evaluatief in kaart brengen van loonsystemen
Momenteel zitten we volop in de uitvoering van het derde werkpakket van het project (Work package 3). In dit onderdeel brengen we de bestaande sectorale classificatie- en evaluatiesystemen, evenals andere loonvoordelen, in kaart gebracht vanuit een genderneutraal perspectief, in overeenstemming met de richtlijn inzake loontransparantie.
De selectie van de steekproef vormde de eerste en fundamentele stap in aanloop naar de analyse. Deze voorbereidende fase vormt de methodologische basis voor de komende werkzaamheden in het luik van de sectorale functieclassificaties. Na afloop van het selectieproces, werden 80 paritaire comités geselecteerd die beschikken over een functieclassificatie en het grootste aantal werknemers vertegenwoordigen. Deze geselecteerde paritaire comités vormen vervolgens de basis van het analytisch onderzoek dat als doel heeft om de praktijken en tendensen in de door hen toegepaste sectorale functieclassificaties in kaart te brengen.
Om de evaluatiemethode hiervoor te bepalen, hebben we een grondige literatuurstudie en –analyse uitgevoerd in een brede en diverse selectie aan nationale en internationale publicaties omtrent genderneutrale functieclassificaties. Hieruit was het mogelijk om, op vergelijkende wijze, de meest voorkomende en pertinente thema’s en evaluatieve vragen te identificeren. Na een eerste synthese, werd een extra filter toegepast zodat de uiteindelijke selectie uitsluitend evaluatievragen bevat die relevant zijn voor het project.
In het kader van deze aanpak werd een corpus van internationale werken en publicaties geanalyseerd in verband met de essentiële vragen die moeten worden gesteld in het kader van de classificatie van functies, teneinde de genderneutraliteit ervan te waarborgen. Deze literatuurstudie maakte het mogelijk de meest voorkomende vragen in eerdere werken te identificeren. Op basis van deze vergelijkende analyse werd een eerste synthese gemaakt om de meest terugkerende en relevante thema's te identificeren. Vervolgens werd een extra filter toegepast om alleen de vragen te selecteren die relevant waren voor ons project. Dit proces garandeert zo een consistente methodologische aanpak en verzekert de relevantie van de geselecteerde elementen binnen ons onderzoekdomein.
Op basis van deze vragenlijst zijn we nu begonnen met de systematische analyse van de functieclassificaties binnen elk paritair comité dat opgenomen is in de selectie van de steekproef. Aan het einde van deze fase worden de verzamelde antwoorden onderzocht om betekenisvolle trends, overeenkomsten en verschillen te identificeren. Dit analytisch proces is cruciaal voor het formuleren van onderbouwde conclusies en het bepalen van aanbevelingen die richting geven aan de verdere ontwikkeling van het project. Momenteel is het projectteam nog volop bezig met de uitvoering van deze fase.
Parallel aan deze analyse werd aanvullend onderzoek uitgevoerd om de relevante criteria en parameters vast te stellen voor het identificeren van de loonvoordelen die binnen het project in aanmerking komen. Deze verkennende fase stelde ons in staat om onze keuzes af te stemmen op de doelstellingen van het project. De geselecteerde loonvoordelen omvatten eindejaarspremies, aanvullende pensioenen en nachtpremies. In het kader van Work Package 3 zullen deze voordelen ook worden geanalyseerd vanuit een genderperspectief.