Hoofdthema
VOW/QFT Operationeel Maken.
Statistische analyses van 1000 vragenlijsten die in 2009 verzameld werden via de Belgische Beroepsvereniging Voor Arbeidsgeneesheren (B.B.V.AG.)
Subthema
In 2009 heeft de Belgische Beroepsvereniging voor Arbeidsgeneesheren (B.B.v.Ag.) het mogelijk gemaakt om bijna 1000 nieuwe VOW/QFT te verzamelen. Ze werden ingevuld door werknemers die verplicht zijn om een geneeskundig onderzoek te ondergaan. Dit verslag presenteert de resultaten van de analyses van deze 1000 VOW/QFT, evenals de normen (referentiewaarden) van de antwoorden afkomstig van de verenigde gegevens verzameld in 2007 en 2009.
Timing
2009-2010
Opdrachtgever
Directie van het onderzoek over de verbetering van de arbeidsomstandigheden (DiOVA)
Onderzoeksteam
Prof. Catherine HELLEMANS, Laboratoire de Psychologie du Travail et Psychologie Économique (LAPTÉ)
Université libre de Bruxelles
Onderzoeksopzet
De Algemene Directie Humanisering van de Arbeid van FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg heeft een reeks studies geleid om het concept van „work ability“ te verdiepen. In dit kader heeft de Directie van het onderzoek over de verbetering van de arbeidsomstandigheden (DIOVA) een vragenlijst, de VOW/QFT, gecreëerd. Deze is vollediger is dan de WAI (Work Ability Index: Ilmarinen, Tuomi & Seitsamo, 2005), bestaat in het Frans en in het Nederlands, en sluit aan bij de logica van de Belgische wet op het welzijn op het werk. Deze vragenlijst is bestemd voor de specialisten van de gezondheid op het werk. Het doel is deze vragenlijst voor hen toegankelijk te maken en het gebruik ervan te vereenvoudigen. De lijst is gratis downloadbaar vanaf de website van het Ervaringsfonds. Naast de vragenlijst is op de website ook het volgende te vinden: het handboek voor het gebruik van de vragenlijst, een vooraf opgemaakte database om de encodering te vergemakkelijken en om verschillende berekeningen van scores en gemiddelden te vergemakkelijken, het handboek voor het gebruik van deze database en een type-verslag (type-rapport) met normen om de presentatie en de interpretatie van de gegevens te vergemakkelijken.
Resultaten
Het verslag van de analyse van de psychometrische kwaliteiten had de goede technische en statistische kwaliteiten van VOW/QFT reeds naar voren gebracht (factorstructuur, interne vastheid). De resultaten, die zijn verkregen met de hulp van de ongeveer 1000 werknemers (deze keer van alle leeftijden), brengen zeer duidelijk de belangrijke rol van elke module aan het licht teneinde een inzicht te krijgen in de problematiek van de werkbaarheden. Zo worden de modules „werkcapaciteit “ en „blijfintentie“ verklaard door minstens een dimensie van elk van de andere modules. Voorts spelen twee dimensies een belangrijke rol in elk van de vier centrale dimensies van de VOW/QFT: de toestand van de gezondheid/de afwezigheid van gezondheidszorgen, en het plezier op het werk. De variantie-analyses hebben uitgewezen dat de dimensies van al deze modules belangrijk zijn voor de verschillende contexten en socioprofessionele kenmerken van de respondenten: het lijkt aldus duidelijk dat VOW/QFT een zeer goed vragenlijst is voor de analyse van de werkbaarheid, en dit voor werknemers van alle leeftijden.
Wanneer men de gemiddelden van de verschillende dimensies van de verschillende modules observeert, kan men opmerken dat geen enkele gemiddelde een zeer slechte situatie openbaart. Deze algemene gemiddelden verbergen evenwel meer verontrustende waarden bij de volgende categorieën van personen
| MODULE | DIMENSIE | gemiddeld % van de respondentendie moeilijke voorwaarden vermelden |
|---|---|---|
| MODULE 1: Psychosociale Factoren | Werktempo en hoeveelheid werk | 29.1% : vaak tot altijd |
| Gebruik van de kennis en leermogelijkheden | 39.2% : nooit tot soms | |
| Sociale steun | 20.5% : nooit tot soms | |
| Inspraakmogelijkheid | 49.5% : nooit tot soms | |
| Problemen in verband met veranderingen van de taken | 3.9% : vaak tot altijd | |
| Jobonzekerheid | 13.9% : vaak tot altijd | |
| Plezier in het werk | 12.2% : nee | |
| Behoefte aan herstel | 32.7% : ja | |
| MODULE 2: Fysieke arbeidsomstandig- heden | Hinder | 18.8% : vaak tot altijd |
| Gevaarlijkheid | 14.1% : vaak tot altijd | |
| Lichamelijke eisen | 28.0% : vaak tot altijd | |
| Terugkerende bewegingen | 37.3% : vaak tot altijd | |
| Beeldschermwerk | 43.9% : vaak tot altijd | |
| MODULE 3: Veiligheid | Arbeidsongevallen | 8.2% : ja |
| Veiligheidsklimaat | 19.5% : niet akkoord | |
| MODULE 4: Gezondheid | Gezondheidsproblemen | 8.9% : akkoord |
| Pijn/kwalen | 72.9% : minimum één | |
| Gezondheidstoestand van de 2 weken | 19.5% : slecht tot goed | |
| Aantal keren afwezigheid op het werk | 24.5% : 2 keer tot meer | |
| Aantal dagen afwezigheid op het werk | 22.2% : meer dan 10 dagen | |
| Aantal keren aanwezigheid op het werk | 32.0% : 2keer en meer | |
| MODULE 5: Werkcapaciteit | Ervaren bekwaamheden | 5.9% : niet akkoord |
| Toename van de capaciteiten | 29.0% : verminderd | |
|
MODULE 6: Blijfintentie |
Blijfintentie op korte termijn | 10.2% : nee |
| Blijfintentie op lange termijn | 36.9% : nee |
Publicaties
- VOW/QFT Operationeel Maken. Statistische analyses van 1000 vragenlijsten die in 2009 verzameld werden via de Belgische Beroepsvereniging Voor Arbeidsgeneesheren (B.B.V.AG.), April 2010 (PDF, 1.01 MB)
- Syntheserapport, april 2010 (PDF, 159.55 KB)
Bijkomende inlichtingen
Indien u meer informatie wenst over dit onderzoek of de publicaties, neem dan contact op met de Directie van het Onderzoek over de Verbetering van de Arbeidsomstandigheden (DIOVA), E. Blerotstraat 1 - 1070 Brussel, alain.piette@werk.belgie.be.