Hoofdthema
Ergonomie
DiOVA heeft een lange traditie van praktijkgericht onderzoek op het gebied van de ergonomie. In de jaren '60 is fundamenteel onderzoek gefinancierd. Het werd uitgevoerd door het departement industriële psychologie van de ULB. In de jaren '70 is onderzocht op welke manier ergonomische kennis zou kunnen doordringen tot op de werkvloer.
Vanaf de jaren '80 zijn initiatieven genomen om te sensibiliseren, ervaring op te doen met analysemethoden, praktijkgerichte publicaties te verspreiden en interventies op het terrein te ondersteunen.
Subthema
Fysieke ergonomie
De fysieke ergonomie houdt zich bezig met de relatie tussen fysieke activiteiten en fysieke kenmerken van mensen. Belangrijke onderwerpen zijn werkhoudingen, manueel hanteren van lasten, repetitieve bewegingen, werkgerelateerde spier-, pees- en botaandoeningen, werkplekinrichting.
In de jaren '90 heeft NOVA hierover gepubliceerd.Deze fiche stelt het project voor over de ergonomie van de cabine van een vorkheftruck.
Timing
Afgewerkt 1996
Opdrachtgever
Nationaal Onderzoeksinstituut voor Arbeidsomstandigheden (NOVA) (nu: DiOVA).
Onderzoeksteam
Willy Bohets, ergonoom bij Du Pont de Nemours, Dirk Delaruelle, bedrijfsarts en ergonoom bij Renault Industrie Belgique S.A. Rit De Grande, kinesitherapeute en medewerkster bij de dienst ergonomie van IDEWE.
Onderzoeksopzet
De vorkheftruck is in heel wat grote en kleine bedrijven een veel gebruikt transportmiddel. Op technisch vlak verandert er voortdurend wat. De verbeteringen op ergonomisch vlak blijven vaak achterwege. Gevolg: er zijn heel wat vorkheftrucks op de markt die op ergonomisch gebied tekorten vertonen.
Aan de toegankelijkheid, de zithouding en de opstelling van de bedieningsmiddelen moet nog gewerkt worden.
Hoe de bestuurderscabine inrichten om zowel grote als kleine bestuurders veilig, comfortabel en efficiënt te laten werken. Dat is het voorwerp van deze studie. De lichaamsafmetingen of de antropometrische kenmerken zijn hiervoor de basisgegevens.
Voor elk cabineonderdeel is op basis van literatuuronderzoek en van praktijkobservatie een aantal relevante criteria vastgelegd.
Resultaten
Het boek bevat algemene informatie over de vorkheftruck, de bestaande normen en richtlijnen en een beknopte inleiding tot de antropometrie.
De volgende ergonomische aspecten van de bestuurderscabine zijn uitgebreid beschreven.
- De cabinematen
- De op-en afstap
- Het zicht
- De stoel
- Het stuur
- De hendels
- Het instrumentenpaneel
- De pedalen
- De dodemansschakelaar
Verder is ook een checklist uitgewerkt waarmee bestaande of nieuw aan te kopen vorkheftrucks kunnen worden gescreend. De checklist bestaat uit 36 parameters, gegroepeerd in 5 rubrieken. In een praktijkstudie is de checklist toegepast op 47 vorkheftrucks.
De resultaten tonen aan dat de meeste vorkheftrucks op verschillende punten voor verbetering vatbaar zijn. De zithouding beantwoordt niet altijd aan een aantal ergonomische vereisten. Ook de opstelling en de eventuele insteltrajecten van de bedieningsmiddelen en de stoel zijn onvoldoende op elkaar afgestemd waardoor problemen ontstaan voor kleine en grote bestuurders.
Publicatie
Bohets, W., Delaruelle, D., & De Grande, R. (1996). Ergonomie van de vorkheftruck. Checklist voor de bestuurderscabine. Brussel: NOVA.
Bijkomende inlichtingen
Indien u meer informatie wenst over dit onderzoek of de publicaties, neem dan contact op met de Directie van het Onderzoek over de Verbetering van de Arbeidsomstandigheden (DIOVA), E. Blerotstraat 1 - 1070 Brussel, alain.piette@werk.belgie.be.