De Codex over het welzijn op het werk (PDF, 5.35 MB) is op 2 juni 2017 verschenen in het Belgisch Staatsblad. Hij zal in werking treden op 12 juni 2017.
Deze codex brengt de verschillende besluiten die sinds 1993 werden uitgevaardigd in uitvoering van de welzijnswet-werknemers van 4 augustus 1996, samen in één enkel wetboek. U kan dit wetboek al op deze website raadplegen, samen met een concordantietabel voor elk boek van de codex: Codex over het welzijn op het werk. Ook de toelichtingen op deze website zullen de komende weken worden aangepast.
Dit nieuwe wetboek zorgt er voor dat alle stakeholders over één enkel instrument beschikken, waarin alle relevante reglementaire bepalingen betreffende het welzijn van de werknemers zijn gebundeld. Dit verhoogt de toegankelijkheid van de wetgeving.
Structuur
Bij het uitwerken van deze nieuwe tekst werd er veel aandacht besteed aan de structuur van de codex. De codex bestaat uit 10 boeken, die verder onderverdeeld worden in titels, hoofdstukken en afdelingen en, waar nodig, ook onderafdelingen.
Boek I schetst de algemene beginselen van de welzijnsreglementering. Boek II besteedt aandacht aan de interne en externe diensten voor preventie en bescherming op het werk die door hun expertise het welzijnsbeleid in de ondernemingen ondersteunen en aan het sociaal overleg. De volgende boeken behandelen verschillende thematische onderwerpen, met name: de arbeidsplaatsen, de arbeidsmiddelen, de fysische, chemische en biologische agentia, de ergonomie en de collectieve en persoonlijke beschermingsmiddelen. Het laatste boek spitst zich toe op specifieke werknemerscategorieën, zoals jongeren en zwangere werkneemsters en specifieke werksituaties, zoals uitzendarbeid.
Deze structuur zal het mogelijk maken om later gemakkelijker wijzigingen aan te brengen, bijvoorbeeld wanneer er nieuwe risico’s opduiken, waarvoor regelgeving moet worden uitgevaardigd of wanneer door vernieuwingen in het preventiebeleid en de in de ondernemingen gebruikte technieken de regelgeving moet worden aangepast.
Nummering van artikelen en bijlagen
Er werd gekozen voor een nummering van de artikelen die de logica van de opbouw van de codex volgt. Deze nummering gaat als volgt:
- het eerste cijfer, dat een Romeins cijfer is, verwijst naar het boek waartoe het artikel behoort;
- het tweede cijfer, dat een Arabisch cijfer is, verwijst naar de titel van het boek waartoe het artikel behoort;
- na een horizontale streep volgt dan per titel een doorlopende nummering.
Zo verwijst artikel I.1-1 naar artikel 1 van boek I, titel 1.
De bijlagen worden op een gelijkaardige wijze genummerd. De eerste twee cijfers verwijzen naar het boek en de titel, het derde cijfer verwijst naar het nummer van de bijlage. Zo is bijlage I.1-1 de eerste bijlage bij boek I, titel 1 van de codex. Deze nummering is analoog aan deze van het wetboek van economisch recht.
Aanpassingen
Deze codex is een coördinatie van bestaande wetgeving, zodat niet geraakt werd aan de inhoud van de bepalingen van die teksten. Deze teksten werden evenwel op een aantal punten aangepast waardoor de leesbaarheid ervan wordt bevorderd en een eerste vorm van administratieve vereenvoudiging wordt tot stand gebracht.
De belangrijkste vernieuwing bestaat er in dat de concepten die gebruikt worden in de regelgeving eenduidig worden gedefinieerd, zodat de gebruikte terminologie doorheen de hele codex dezelfde is. Het gaat hier bijvoorbeeld om de concepten in verband met risicoanalyse en de begrippen die de personen definiëren die betrokken zijn bij het preventiebeleid.
Anderzijds werden een aantal teksten die een gelijkaardige materie regelen, beter op elkaar afgestemd. Dit is bijvoorbeeld het geval voor de aanvullende vorming van de preventieadviseurs en de regels die van toepassing zijn op asbest. Ook de discordanties tussen de Nederlandse en de Franse tekst werden weggewerkt.
Overgangsperiode
Er wordt een overgangsperiode van twee jaar voorzien te starten vanaf de inwerkingtreding van de codex (12 juni 2017), om de verschillende referenties naar de koninklijke besluiten die opgeheven zijn door de codex, en dan voornamelijk degene die vermeld staan in de verschillende formulieren en documenten, aan te passen. Gedurende deze periode van twee jaar blijven bijvoorbeeld de formulieren van de preventiediensten en deze van de administratie geldig tot op het moment dat zij in overeenstemming zijn met de regels van de codex.