Op 15 mei 2024 werd in het Belgisch Staatsblad nieuwe regelgeving gepubliceerd met betrekking tot ergonomie op het werk en preventie van musculoskeletale aandoeningen (MSA) op het werk, namelijk het koninklijk besluit (KB) van 19 maart tot wijziging van boek VIII van de Codex over het welzijn op het werk wat betreft ergonomie op het werk en preventie van musculoskeletale aandoeningen op het werk).
Lees de volledige tekst van het koninklijk besluit op de website van het Belgisch Staatsblad: Belgisch Staatsblad (fgov.be)
Deze regelgeving treedt in werking op 25 mei 2024 en vormt een onderdeel van de codex over het welzijn op het werk.
Voordien was de preventie van musculoskeletale aandoeningen op het werk slechts zeer gedeeltelijk geregeld in de codex. Het grote aantal werknemers dat (langdurig) afwezig is van het werk als gevolg van musculoskeletale aandoeningen (MSA) maakt echter duidelijk dat er dringend meer moet worden ingezet op de preventie van MSA en het verbeteren van de ergonomie op het werk in het algemeen. Deze brede aanpak wordt al meteen zichtbaar in de nieuwe titel van boek VIII van de codex, die voortaan “Ergonomie op het werk en preventie van MSA” zal heten.
Het KB voert eerst 4 begrippen in die voortaan worden gedefinieerd in de codex, namelijk de preventieadviseur-ergonoom, ergonomie op het werk, musculoskeletale aandoeningen en musculoskeletale risico’s op het werk.
Daarnaast voegt het KB een aantal algemene principes met betrekking tot ergonomie op het werk en de preventie van MSA toe aan boek VIII van de codex, die opgenomen zijn in de nieuwe titel 1:
- De werkgever moet rekening houden met de ergonomie op het werk vanaf het ontwerpen en inrichten van nieuwe werkposten, maar ook bij het aanpassen van bestaande werkposten.
- De werkgever moet dus een preventiebeleid voeren om MSA of andere gezondheidsproblemen die veroorzaakt of verergerd worden door musculoskeletale risico’s op het werk, te voorkomen via een globale aanpak die rekening houdt met de verschillende risicofactoren, zoals de biomechanische risicofactoren, de andere risicofactoren die verband houden met de werkpost en de resultaten van de risicoanalyses in andere welzijnsdomeinen die een impact kunnen hebben op de musculoskeletale risico’s op het werk (bv. inzake trillingen). Het KB somt eveneens een aantal biomechanische risicofactoren op waarmee bij de risicoanalyse rekening moet worden gehouden, zoals het gebruik van kracht, repetitieve bewegingen, de duur en frequentie van de bewegingen of taken, werkhoudingen, werkbewegingen en de kracht van het contact. Vervolgens moeten de passende preventiemaatregelen worden genomen om deze musculoskeletale risico’s op het werk zo goed mogelijk aan te pakken. Dit preventiebeleid moet ook regelmatig worden geëvalueerd en geactualiseerd.
- De verschillende actoren die een rol spelen bij dit preventiebeleid worden gespecifieerd, in het bijzonder de preventieadviseur van de interne dienst voor preventie en bescherming op het werk, de preventieadviseur-ergonoom en de preventieadviseur-arbeidsarts. Ten slotte moeten de werknemers en het comité voor preventie en bescherming op het werk worden geïnformeerd en opgeleid over de musculoskeletale risico's op het werk en over de verschillende preventiemaatregelen.
Als gevolg van de invoering van de nieuwe titel 1 in Boek VIII van de codex is de voormalige titel 1 met betrekking tot werkzitplaatsen en rustzitplaatsen, verplaatst naar de nieuwe titel 4 van hetzelfde boek.
Tools en informatie
Om werkgevers, werknemers en preventieadviseur te informeren en te sensibiliseren over de musculoskeletale risico’s en hen te helpen om meer in te zetten ergonomie op het werk, zijn er heel wat informatiebrochures, hulpmiddelen en tools beschikbaar op de website www.beswic.be en via www.preventievanmsa.be.
Webinar
Voor wie meer informatie wil over deze nieuwe regelgeving, wordt er een webinar georganiseerd op 27 mei 2024. Inschrijven kan via de evenementenwebsite van de FOD Werkgelegenheid: Webinar: Nieuwe wetgeving over ergonomie.