Bijzondere bijdrage voor economische werkloosheid – belangrijke wijziging

Gepubliceerd op

 

1. Inleiding

In 2012 werd een bijzondere bijdrage ingevoerd voor werkgevers die overmatig gebruik maken van tijdelijke werkloosheid om economische redenen. Alle werkgevers die een aantal dagen tijdelijke werkloosheid ingevolge gebrek aan werk wegens economische redenen hebben aangegeven dat per werknemer een bepaalde grens overschrijdt, zijn deze bijdrage verschuldigd.
In het kader van de begrotingscontrole 2016 werd het stelsel grondig hervormd. Dit zal voor het eerst effect hebben in het eerste kwartaal van 2017, maar de dagen tijdelijke werkloosheid om economische redenen vanaf het tweede kwartaal 2016 zullen mee als basis dienen voor het berekenen van die bijdrage. Een gedragswijziging in 2016 kan dus een groot effect hebben op de vanaf 2017 te betalen bijdrage.
  

2. Synoptische vergelijking van de oude en nieuwe regeling

 

Wat?    OUDE REGELING    NIEUWE REGELING
Welke werkgevers?   Alle werkgevers, met uitzondering van bouwsector (1)  Idem 
Voor welke werknemers?  Voor elke werknemer die economisch werkloos was Idem 
Periodiciteit te betalen bijdrage  1 maal per jaar Elk kwartaal
Basisperiode voor berekening aantal dagen economische werkloosheid  Voorgaand kalenderjaar Kwartaal en de 3 voorafgaande kwartalen
Grens vanaf wanneer de bijdrage verschuldigd is  110 dagen economische werkloosheid  Idem 
Dagen waarvoor de bijdrage verschuldigd is  Alle dagen boven 110 dagen economische werkloosheid  Alle dagen economische werkloosheid in het kwartaal  
Dagbedrag van de bijdrage  
  •  20 € voor dagen >110 tot en met 130 
  • 40 € voor dagen > 130 tot en met 150,
  • 60 € voor dagen >150 tot en met 170
  • 80 € voor dagen >170 tot en met 200
  • 100 € voor dagen > 200.
 
  •  20 € voor alle dagen indien totaal >110 tot en met 130 
  • 40 € voor alle dagen indien totaal > 130 tot en met 150,
  • 60 € voor alle dagen indien totaal >150 tot en met 170
  • 80 € voor alle dagen indien totaal >170 tot en met 200
  • 100 € voor alle dagen indien totaal > 200. 
 
Te vervullen formaliteiten  RSZ berekent bedrag van de bijdrage en stuurt na afloop van kalenderjaar
een debetbericht naar de werkgevers 
De werkgever berekent elk kwartaal zelf de bijdrage
en doet hiervan aangifte (geïntegreerd in de DMFA)


 (1) Voor de bouwsector geldt een afwijkende regeling, die hier niet verder behandeld wordt omdat ze ongewijzigd bleef. 

 

De twee belangrijkste wijzigingen zijn dus:
 

  • dat de teller van de dagen economische werkloosheid niet meer op nul gezet wordt aan het einde van elk kalenderjaar. In het nieuwe stelsel worden 4 voortschrijdende kwartalen in rekening gebracht om na te gaan of de limiet van 110 dagen al dan niet bereikt werd: het kwartaal zelf en de 3 voorafgaande kwartalen, ook al liggen die in het vorige kalenderjaar
  • dat de bijdrage niet meer beperkt is tot de dagen die de grens van 110 dagen overschrijden, maar van toepassing is (bij overschrijding van die grens) op alle dagen economische werkloosheid in dat kwartaal.

 

Een voorbeeld ter verduidelijking :

De tabel heeft betrekking op één enkele werknemer. De onderneming zal elk kwartaal, voor elke werknemer die in dat kwartaal economische werkloosheid kende, de berekening maken.  

kwartaal aantal dagen economische werkloosheid OUD STELSEL  NIEUW STELSEL
Gecumuleerd aantal dagen economische werkloosheid  te betalen bijdrage  Gecumuleerd aantal dagen economische werkloosheid te betalen bijdrage 
       
2016/1  34 34   nvt nvt
2016/2  34 38   nvt nvt
2016/3  26 94   nvt nvt
2016/4  41 135 600=(20x20)+(5x40)   nvt   nvt
2017/1  25 25   126=34+26+41+25  500 = 25x20 
2017/2  32 57   124=26+41+25+32  640 = 32x20 
2017/3  18 75   116=41+25+32+18  360 = 18x20 
2017/4  42 117 140= (7x20)  117=25+32+18+42  840 = 42x20 
2018/1  33 33   125=32+18+42+33  660 = 33x20 
2018/2  38 71   131=18+42+33+38  1520 = 38x40 
2018/3  29 100   142=42+33+38+29  1160 = 29x40 
2018/4  39 139 760=(20x20)+(9x40)  139=33+38+29+39  1560 = 39x40 
Totaal 2017  117   140    
Totaal 2018  139   760    

 

3. Elementen die de hoogte van de bijdrage kunnen beïnvloeden

3.1. Beperking van het aantal dagen economische werkloosheid

De beste methode om geen bijdrage te moeten betalen is natuurlijk het aantal dagen economische werkloosheid te beperken. Deze responsabilisering is trouwens het doel van deze bijdrage. Economische werkloosheid is een goed instrument van interne flexibiliteit, op voorwaarde dat het goed gebruikt wordt: voor de opvang van tijdelijke productieproblemen, niet als instrument om structurele overcapaciteit op te vangen.

Als voorbeeld wordt hierna het effect op de te betalen bijdrage weergegeven indien het aantal dagen economische werkloosheid uit het voorbeeld hierboven vanaf het derde kwartaal 2016 met ongeveer 10 % zou dalen. Het resultaat is dat de bijdrage ongeveer gehalveerd wordt.


 

kwartaal  Aantal dagen economische werkloosheid OUD STELSEL  NIEUW STELSEL 
Gecumuleerd aantal dagen economische werkloosheid  te betalen bijdrage  Gecumuleerd aantal dagen economische werkloosheid  Cotisation à payer 
       
2016/1  34     nvt nvt
2016/2  34     nvt nvt
2016/3  23     nvt nvt
2016/4  37 128 360  nvt  nvt 
2017/1  22      116  440
2017/2  29      111 580
2017/3  16      104 0
2017/4  38 105 0   105  0
2018/1  30      113  600
2018/2  34      118  680
2018/3  26      128  520
2018/4  35 125 300   125  700
Totaal 2017  105    0   1020
Totaal 2018  125    300   2500


3.2. Betere spreiding van het aantal dagen economische werkloosheid over de werknemers

De concentratie van dagen tijdelijke werkloosheid op een beperkt aantal werknemers kan voor die werknemers leiden tot overschrijding van de grens van 110 dagen in 4 kwartalen, waardoor er voor hen een bijdrage verschuldigd is. Een betere spreiding over een grotere groep werknemers kan dit voorkomen.


3.3. Spreiding van de dagen economische werkloosheid over de kwartalen

In het nieuwe stelsel beïnvloedt de spreiding van het aantal dagen economische werkloosheid over de kwartalen de hoogte van de bijdrage. Dit was (binnen een kalenderjaar) niet het geval in de oude regeling.

Het effect kan afgeleid worden uit het hiernavolgend voorbeeld, waarbij we het voorbeeld van punt 2 licht aanpassen: voor het jaar 2018 blijft het totaal aantal dagen economische werkloosheid identiek, maar er zijn twee dagen minder economische werkloosheid in het tweede kwartaal en twee dagen meer in het derde kwartaal. Het resultaat is dat de totale bijdrage voor 2018 daalt van 4.900 € naar 4.180 €.
 

kwartaal aantal dagen economische werkloosheid OUD STELSEL  NIEUW STELSEL
Gecumuleerd aantal dagen economische werkloosheid  te betalen bijdrage  Gecumuleerd aantal dagen economische werkloosheid  te betalen bijdrage 
       
2016/1  34 34   nvt      nvt
2016/2  34 68   nvt nvt
2016/3  26 94   nvt nvt
2016/4  41 135  600  nvt  nvt 
2017/1  25 25    126  500
2017/2  32 57    124 640
2017/3  18 75    116 360
2017/4  42 117  140  117  840
2018/1  33 33    125  660
2018/2  36 69    129  720
2018/3  31 100    142 1240
2018/4  39 139 760  139 1560
Totaal 2017   117    140   2340
Totaal 2018   139   760   4180

 

 


3.4. Onderneming erkend als onderneming in moeilijkheden

De Minister van Werk kan eventueel, na advies van de adviescommissie bevoegd voor het SWT (werkloosheid met bedrijfstoeslag), beslissen om, voor de onderneming die erkend werd als onderneming in moeilijkheden, deze bijdrage te halveren in het jaar van de erkenning en eventueel in het daaropvolgende jaar.
 

4. Toepassing in de tijd van de nieuwe regeling

Zoals hoger gesteld wordt de nieuwe regeling voor het eerst toegepast op het eerste kwartaal van 2017 (op basis van de economische werkloosheid in het 2de, 3de en 4de kwartaal 2016 en het 1ste kwartaal 2017).
In de loop van december 2016 zal de RSZ, in toepassing van de oude regeling, nog een laatste debetnota sturen aan de bijdrageplichtige werkgevers op basis van het aantal dagen economische werkloosheid van het kalenderjaar 2015.   

5. Bijkomende info


Meer informatie over de concrete toepassingsmodaliteiten zal verstrekt worden door de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid in hun instructies voor de werkgevers van het eerste kwartaal 2017 (te verwachten eind februari 2017).