2019 is synoniem geweest van grote projecten en van belangrijke werkzaamheden voor de beperkte ploeg van de Directie van de juridische studiën en geschillen van de FOD Werkgelegenheid: nieuwe website voor het mobiliteitsbudget, inwerkingtreding van de AVG-wet, omzetting van de Visserijrichtlijn, elektronische handtekening, enz.
Door deze talloze opdrachten werden de medewerkers ertoe verplicht om zich te onderscheiden door hun flexibiliteit en polyvalentie. Elke medewerker is immers in staat om gelijk welke aanvraag voor juridisch advies te behandelen, om gelijk welke reglementaire tekst op te stellen, om gelijk welke gerechtelijke procedure te volgen. Een kort overzicht.
Mobiliteitsbudget
De wet betreffende de invoering van een mobiliteitsbudget is in werking getreden op 1 maart 2019. Er werd een website gecreëerd om de principes en gebruiksmogelijkheden van het mobiliteitsbudget uiteen te zetten. De bezoekers van de website krijgen duidelijke antwoorden op de talloze praktische vragen over het nieuwe systeem. De bezoekers kunnen eveneens hun vragen stellen door middel van een contactformulier.
Een multidisciplinaire ploeg (tewerkstelling - sociale zekerheid - financiën) kreeg (en heeft nog steeds) de opdracht om zich te buigen over de aldus gestelde vragen. Binnen deze ploeg verzamelt de Directie van de juridische studiën de vragen, bereidt zij een eerste ontwerp van antwoord voor, legt dit aan de andere leden van de ploeg voor en deelt het definitieve antwoord mee aan de bestemmelingen. In 2019 heeft de ploeg op die manier meer dan 150 vragen beantwoord.
De website bevatte een vijftigtal FAQ's bij de lancering ervan. Eind 2019 werden er meer dan een honderdtal geteld.
AVG
De algemene verordening gegevensbescherming (AVG) is in werking getreden in 2018. Maar het werk was op dat ogenblik niet gedaan voor de Directie van de juridische studiën. Na de juridische analyse in 2017, de actieve deelname in 2018 van verscheidene medewerkers van de Directie aan de diverse werkgroepen die werden gevormd binnen het departement, heeft de Directie van de juridische studiën in 2019 haar deelname aan de werkgroepen voortgezet tot het einde ervan. Ze vervult daarbij een opdracht van toezicht, delen van informatie en juridische ondersteuning door te antwoorden op talloze mails. Dit gigantisch project dat zeer ingewikkeld is om ten uitvoer te leggen is nog niet afgewerkt. In 2019 (en nu nog steeds) werd er tijd en energie in gestoken om elke dienst van het departement te ondersteunen om up-to-date te blijven (register, impactanalyse, externe aanvragen, adviesaanvragen van de CSI...) en om de AVG in rekening te nemen bij alle projecten in verband met persoonsgegevens (disclaimer, aanhangsel, protocol, advies van de data protection officer (DPO), in te voeren procedures, raadgevingen aan de DPO...).
Omzetting visserijrichtlijn
De Directie van de juridische studiën heeft de opdracht gekregen om de werkzaamheden tot een goed einde te brengen inzake de omzetting in Belgisch recht van de richtlijn 2017/159 tot uitvoering van de overeenkomst van de Europese sociale partners betreffende de uitvoering van het Verdrag inzake arbeid in de visserij van de Internationale Arbeidsorganisatie uit 2007. Hiervoor werd een werkgroep opgericht. Deze groep bracht de vertegenwoordigers samen van ons departement (Afdeling van de juridische studiën, Toezicht op de Sociale Wetten, Toezicht op het Welzijn op het Werk), van de FOD Mobiliteit en Vervoer (DG Scheepvaart), van de FOD Sociale Zekerheid en van de RSZ. De omzetting is uitgevoerd door middel van een wet, uitvoeringsbesluiten en een protocolakkoord tussen de verschillende betrokken inspectiediensten. De nagestreefde doelstelling is de invoering van een eigen systeem om te zorgen voor de naleving van de minimumvoorschriften en zo de vissers fatsoenlijke arbeids- en levensomstandigheden aan boord van de visserijschepen te waarborgen. Daartoe zullen regelmatige inspecties worden uitgevoerd. De visserijschepen zullen moeten gecertificeerd worden. De vastgestelde tekortkomingen kunnen leiden tot het opleggen van correctiemaatregelen en tot strafrechtelijke sancties.
Interdepartementale werkgroep "agressie tegen de inspecteurs en de opvolging ervan door de parketten en de rechtbanken"
De sociaal inspecteurs zijn steeds vaker het doelwit van agressie tijdens hun controleopdrachten.
Tijdens het College van de voorzitters van 3 september 2019 werd de volgende beslissing genomen over de toename van agressie tegenover de inspecteurs en de opvolging ervan door de parketten en de rechtbanken:
Wat de problematiek betreft van de toename van agressie tegenover de inspecteurs en de opvolging ervan door de parketten en de rechtbanken, zal een werkgroep de opdracht krijgen om de verschillende aspecten ervan te onderzoeken en om eventuele voorstellen te formuleren. Deze werkgroep zal bijeenkomen op initiatief van de FOD Werkgelegenheid, die hiervoor een uitnodiging zal sturen naar de leden van het College
Verscheidene departementen hebben geantwoord dat ze aanwezig zullen zijn: FOD Volksgezondheid, FOD Financiën, FOD Economie, FOD BOSA, FOD Sociale Zekerheid, FOD Binnenlandse Zaken en RIZIV.
De Directie van de juridische studiën heeft de opdracht gekregen om deze werkgroep te sturen (die een eerste keer zal bijeenkomen in maart 2020).
Implementatie van de elektronische handtekening
Sinds 2013 heeft de Directie van de juridische studiën zich beziggehouden met de kwestie van de elektronische handtekening. Sindsdien werd een expertise ter zake ontwikkeld en de Directie is de terugvalbasis geworden voor alle vragen over de elektronische handtekening en de andere vertrouwensdiensten.
In 2019 werd een belangrijke juridische ondersteuning aangebracht voor de verschillende diensten van het departement met het oog op een correct gebruik van de elektronische handtekening in hun eigen projecten (informatie over de verschillende soorten elektronische handtekening, keuze van het meest gepaste type handtekening in functie van het betrokken domein, aandachtspunten enz.).
Only Once
De Directie van de juridische studiën is eveneens van in het begin het contactpunt voor de implementatie van de 'Only Once'-principes binnen de FOD Werkgelegenheid, in samenwerking met de Dienst communicatie. Alle aanbevelingen van de Federale Dienst administratieve vereenvoudiging worden door hun toedoen doorgegeven aan de betrokken diensten van het departement, en er wordt ondersteuning verstrekt met het oog op een correcte implementatie van deze aanbevelingen. De dienst ziet er eveneens op toe om bij de bevoegde instantie alle nuttige informatie te verzamelen om een juridisch-praktische oplossing aan te brengen voor concrete moeilijkheden die worden ondervonden in het kader van de implementatie van de 'Only Once'-principes.
Eurocoördinatie
Sinds januari 2009 vervult de Directie van de juridische studiën en van de geschillen de rol van eurocoördinator.
In 2019 moesten 7 Europese richtlijnen worden omgezet in nationale wetgeving. Een vraag van SOLVIT (online netwerk dat oplossingen zoekt voor de personen of de ondernemingen die slachtoffers zijn van een verkeerde toepassing van de Europese regels inzake interne markt) werd binnen de termijn beantwoord, alsook twee dossiers EU-PILOT (informele werkmethode tussen de Commissie en de Lidstaten van de EU om de problemen op te lossen betreffende de uitleg/de toepassing/ de implementatie van het recht van de Europese Unie door de Lidstaten).
Bovendien werden 37 prejudiciële vragen gesteld die vallen onder de bevoegdheid van de FOD Werkgelegenheid. Dit is bijvoorbeeld het geval voor de verenigbaarheid van de Belgische wetgeving over de havenarbeid - artikel 49 van de VWEU (vrijheid van vestiging).
De Directie van de juridische studiën, die sinds 2018 over een deskundige Sociaal Strafwetboek beschikt, blijft de onvermijdelijke terugvalbasis voor alle vragen over het sociaal strafrecht, de interpretatie en de toepassing van het Sociaal Strafwetboek, de implicaties in sociaal strafrecht van een wetgevende wijziging in een bepaalde materie.
In de transversale materies moet worden opgemerkt dat de Directie van de juridische studiën verschillende malen werd geraadpleegd inzake rechten en plichten van de Staatsambtenaren en voor vragen over administratief recht en ambtenarenzaken. Daarnaast waren er vragen over de traditionele materies inzake discriminatie, openbaarheid van bestuur en bescherming van het privéleven.
Buiten de juridische adviezen (292 dossiers) en het beheer van de geschillen (79 dossiers waarvan 23 geopend in 2019) waarbij ons departement betrokken is, is de Directie van de juridische studiën en van de geschillen in 2019 opgetreden in ruimere projecten, die hiernaast toegelicht worden.